Welke Italiaanse witte wijnen zijn er?

Italië is een van de meest populaire wijnlanden. Naast de beroemde rode wijnen, zoals Chianti en Barolo, heeft het land ook prachtige witte wijnen. Italië staat bekend om zijn diversiteit aan druivensoorten. Zo heb je de algemene bekende druivensoorten die je overal ziet zoals Sauvignon Blanc, Pinot Gris (Pinot Grigio) en Chardonnay. Maar daarnaast heb je ook heel veel inheemse druivenrassen die wellicht minder bekend zijn. Denk aan de Vermentino, Grillo, Turbiana, Verdicchio en meer.

De meest gedronken witte wijn uit Italië is Pinot Grigio. Iedereen kent deze wijn wel; lekker fris en fruitig en heerlijk op zomerse dagen. Andere populaire Italiaanse witte wijnen zijn bijvoorbeeld Soave, gemaakt van de Garganega-druif. Daarnaast zijn de frisse en vaak aromatische wijnen zoals Verdicchio en Trebbiano favoriet bij velen. Een andere mooie witte wijn is de Gavi, gemaakt van de Cortese druif.

Italiaanse witte wijn vertegenwoordigt vaak heel goed het terroir waar de druiven worden geteeld. De enorme diversiteit aan druivenrassen maken Italiaanse wijnen dan ook uniek en er is gewoon onwijs veel om te ontdekken, van regio's zoals Lombardije en Trentino tot Sicilië en Puglia.

Italiaanse witte wijnen

Italiaanse witte wijnsoorten

Er zijn honderden inheemse druivensoorten te vinden in Italië, maar er zijn er een aantal die je het meeste zult tegenkomen. Wij zetten het voor je op een rijtje.

Pinot Grigio

Deze druif staat bekend om zijn frisse en fruitige witte wijnen. Deze druif is fris, fruitig en licht. Heerlijk in warm weer en bij lichte, zachte gerechten. Je ziet de druif veel in de wijnregio's Veneto, Friuli en Trentino.

Verdicchio (dei Castellli di Jesi)

Verdicchio zie je vooral in de Marken (Marche). Het levert frisse, strakke en kruidige witte wijnen op. Vaak hebben ze aroma's van tijm, salie, citrus, witte perzik en groene amandel. Een van de meest bekende wijnen gemaakt van deze druif is de Verdicchio dei Castelli di Jesi. 

Vermentino

Vermentino zie je vooral in Liguria, Toscane en Sardinië. Het zijn frisse en aromatische wijnen die gewoonweg top zijn op warme dagen. Bij deze wijn kwijl je gelijk weg naar een vakantie in Italië, heerlijk aan het strand. 

Arneis

Arneis is een witte druif die wordt geteeld in de Piëmonte. Vooral rondom het dorp Roero zie je veel witte wijnen van Arneis. Deze wijnen worden Roero Arneis genoemd. Roero heeft een DOCG status, de hoogste kwaleitsaanduiding voor wijn in Italië.

Arneis levert frisse wijnen op met aromatische eigenschappen. Zo ruik je vaak jasmijn, honing, witte perzik en peer in het glas. In de mond heeft de wijn bijna een umami, notige smaak gepaard met de frisheid en aroma's die je in de neus rook.

Dit is echt een heerlijke wijn en niet voor niets zo populair onder liefhebbers van wijnen uit de Piëmonte!

Fiano

Fiano is een echte showstopper. Deze druif kom je vooral tegen in het zuiden van Italië, in de regio's Campania en Puglia. Deze druiven levert frisse tot volle witte wijnen met rijke, ronde fruitsmaken. Ook heeft deze wijn vaak bloemige aroma's en een notige of rokerige smaak. Dit zijn vaak complexe wijnen die je ook best even kan bewaren.

Turbiana

De Turbiana is een licht mysterie. Dit is de druif die wordt gebruikt voor de bekende Lugana wijn uit Lombardije. Lange tijd werd gedacht dat de Turbiana een variant van Trebbiano (Ugni-Blanc/de Cognac druif) was, omdat het Trebbiano di Lugana werd genoemd. Later ontdekte een onderzoeker dat het geen Trebbiano was, maar een verwant aan de Verdicchio. Ondanks dat ze genetisch meer verwant zijn aan elkaar dan aan andere druiven, zijn de druivenrassen toch genetisch distinctief verklaard. 

De Turbiana wordt ook wel Trebbiano di Lugana genoemd. De Lugana wijnen die hier van worden gemaakt zijn prachtig! Complex, fris, levendig en wereldberoemd. Cà dei Frati is een van de meest befaamde producenten van deze wijn. 

Lugana's hebben vaak aroma's van tropisch fruit, citrus, groene amandel en wat mineraligs. Ze zijn fris, strak en complex. Heerlijk dus!

Garganega

Garganega is dé druif voor de Soave wijn. Je ziet deze druif vooral in Veneto. Wijnen van deze druif hebben ergens wel wat weg van Chardonnay. De wijn heeft een medium tot volle body met aroma's van appel, citrus, perzik en room. Vaak zijn de wijnen redelijk hoog in de zuren, maar wel nog met een ronde en volle smaak. 

Grillo

Grillo is de beroemdste witte druif uit Sicilië. Wijnen van dit druivenras zijn fris, strak en aromatisch. Grillo heeft wel wat weg van Sauvignon Blanc. Dus houd jij van frisse en strakke witte wijnen, kies dan eens voor een Grillo!

Vernaccia

Een druivensoort typisch voor Toscane, vooral in de regio rond San Gimignano, bekend om zijn bloemige en amandelachtige aroma's. De wijnen zijn heerlijk fris met tonen van citrus en wilde kruiden. Soms zie je ze ook houtgerijpt.

Cortese

Cortese vind je vooral in Piëmonte. De bekende wijn Gavi wordt hiervan gemaakt. Cortese levert frisse, fruitige en kruidige wijnen op. Ze hebben een lichte body en aroma's van groene appel, perzik, honingmeloen en wat grassigs. Ze zijn heerlijk verfrissend en droog in de mond.

Belangrijkste Italiaanse wijnregio's voor witte wijn

Friuli-Venezia Giulia: Deze regio staat bekend om zijn hoogwaardige witte wijnen, gemaakt van druiven zoals Friulano en Pinot Grigio.

Veneto: Een toonaangevende regio voor het produceren van enkele van de beste Pinot Grigio en Garganega wijnen (Soave).

Marche: De thuisbasis van de Verdicchio druif, waar de witte wijnen bekend staan om hun complexiteit.

Toscane: Vernaccia di San Gimignano uit deze regio is een van de beroemde witte wijnen vanwege zijn unieke en herkenbare karakter.

Piemonte: Niet zo bekend om zijn witte wijnen als om de rode, maar biedt verrassende witte wijnen van hoge kwaliteit van de Arneis en Moscato druiven.

Sicilia: Beroemd om zijn krachtige en aromatische witte wijnen gemaakt van inheemse druivenrassen zoals Catarratto en Grillo.

Door deze diversiteit aan druiven en regio's bieden Italiaanse witte wijnen een brede variëteit aan smaken en stijlen die kenmerkend zijn voor hun herkomstgebied.

Wijngaarden Italië

Classificatie en Etikettering voor witte Italiaanse wijn

Italiaanse wijnen worden geduid met een herkomstbenaming/kwaliteitsaanduiding. Dit begint bij Vino di Tavola (laagste aanduiding) tot DOCG (Denominazione di Origine Controllata e Garantita). Daartussen vind je IGT (Indicazione Geografica Tipica) en DOC (Denominazione di Origine Controllata).

IGT, DOC, DOCG

Een Italiaans wijnlabel onthult veel over de wijn in de fles. DOCG is de hoogste classificatie en wijst op strenge regelgeving. Asti DOCG is bijvoorbeeld een bekende witte mousserende wijn uit de Piemonte, gemaakt van de druivensoort Muscat. Soave Classico is een andere benaming die men op het etiket van witte wijnen kan vinden; het duidt op een specifieke zone binnen de Soave regio, waar Garganega de primaire druivensoort is. Een Classico heeft bijvoorbeeld net andere regels dan een wijn waar geen 'Classico' op vermeld staat. De druiven moeten dan bijvoorbeeld uit een nog kleiner en specifieker afgebakend gebied komen.

Kentallen:
  • DOCG: Top-classificatie voor hogere kwaliteit en strenge regelgeving
  • Bianco: Italiaans voor witte wijn
  • Druivensoort: Geeft het type druif aan waarvan de wijn is gemaakt
  • Gebied van herkomst: Op een etiket staat vaak een gebied van herkomst. Dit is waar de druiven vandaan komen. Staat er bijvoorbeeld Chianti 'Classico' of Soave 'Classico' op het etiket? Dan weet je dat de druiven uit een nog specifieker en kleiner gebied komen dan een Soave waar geen 'Classico' op staat vermeld. Staat er bijvoorbeeld Roero DOCG op het etiket, bijvoorbeeld op een Roero Arneis? Dan weet je dat de Arneis druiven uit Roero komen en aan die regels van die specifieke DOCG voldoen.

Wat eet je bij verschillende soorten witte Italiaanse wijn?

Wat is lekker bij een Italiaanse witte wijn? Dat verschilt per gerecht en wijn natuurlijk! Wij hebben een aantal tips voor je op een rijtje gezet:

Visgerechten met Italiaanse witte wijn

Een klassieke combinatie is vis met een frisse en minerale Italiaanse witte wijn. Bijvoorbeeld:

  • Pinot Grigio met lichte visgerechten zoals gebakken of gegrilde zeebaars.
  • Verdicchio uit Castelli di Jesi is heerlijk bij schaal- en schelpdieren.

Vleesgerechten met Italiaanse witte wijn

Bij lichte vleesgerechten kunnen sommige Italiaanse witte wijnen lekker zijn. Bijvoorbeeld:

  • Gavi di Gavi is bijvoorbeeld heerlijk bij zacht kalfsvlees of gevogelte.
  • Soave, met zijn zachte en fruitige karakter, is heerlijk bij gerechten met kip.

Italiaanse witte wijn met pasta

Veelgestelde vragen

Wat zijn de beste Italiaanse witte wijnen?

De beste Italiaanse witte wijnen hebben vaak een DOCG-keurmerk (maar zeker niet altijd), wat staat voor Denominazione di Origine Controllata e Garantita. Dit keurmerk wordt alleen toegekend aan wijnen van de allerhoogste kwaliteit en om dit keurmerk te krijgen moet de wijn aan strikte regels voldoen. Voorbeelden van hoog aangeschreven Italiaanse witte DOCG-wijnen zijn Fiano di Avellino en Greco di Tufo.

Andere bekende Italiaanse wijnen zijn Vermentino, Gavi en bijvoorbeeld Soave Classico (zowel houtgerijpte als niet-houtgerijpte varianten).

Wat is de beroemdste Italiaanse witte wijn?

De meest bekende en beroemde Italiaanse witte wijn is waarschijnlijk de Soave. Dit is een zeer populaire wijn en je vindt deze op bijna elke Italiaanse wijnkaart.

Welke Italiaanse wijn lijkt het meeste op Chardonnay?

Garganega (Soave) heeft wat weg van Chardonnay. Het heeft gelijksoortige aroma's zoals meloen, perzik en ander tropisch fruit. Het lijkt vooral op de niet-houtgerijpte Chardonnays. Toch zijn de wijnen zeer anders als je ze naast elkaar zet!

Wat kenmerkt de smaak van Vermentino wijn uit Italië?

Vermentino is een Italiaanse witte wijn die vooral gekenmerkt wordt door zijn frisse en fruitige smaakprofiel, met tonen van citrus en groene appel, en een verfijnde kruidigheid. Deze wijn komt met name voor in de kustregio's van Ligurië en Sardinië.

Wat zijn de karakteristieken van Verdicchio wijnen?

Verdicchio wijnen staan bekend om hun hoge zuurgraad en tonen van citrus en groene amandel. Je ziet deze wijnen vooral uit de Marken (Marche).

Wat zijn voorbeelden van volle witte wijnen uit Italië?

Voorbeelden van volle witte wijnen uit Italië zijn Chardonnay uit Alto Adige (ookal zijn deze vaak fris doordat ze op koele plekken groeien) en Trebbiano gebaseerde wijnen zoals Orvieto uit Umbrië. Deze wijnen zijn vaak rijk en complex met een goede balans tussen zuurgraad en fruitigheid. Een Soave kan ook een vollere smaak hebben, zeker wanneer ze houtgerijpt zijn.

Wat zijn de verschillen tussen Italiaanse Pinot Grigio en andere witte wijnen?

Italiaanse Pinot Grigio wijnen onderscheiden zich door hun lichte body en frisheid, met smaken die variëren van citroen tot groene appel en soms tropisch fruit. De stijl is vaak droger en lichter dan veel andere witte wijnen, waardoor ze een uitstekende keus zijn voor wie op zoek is naar een verfrissende witte wijn. Ze zijn vaak ook niet extreem aromatisch, maar juist wat vlakker in de neus. Dit maakt deze wijnen weliswaar zeer toegankelijk en bijpassend bij veel gerechten en momenten.